Σχεδόν μηδενική δραστηριότητα παρουσίασε το πρώτο τρίμηνο του έτους η αγορά κατοικίας στη χώρα μας, εν μέσω της διεθνούς οικονομικής κρίσης, ενώ παγκοσμίως κατέγραψε αρνητικές επιδόσεις.
Οι αγοραστές όσο και οι πωλητές εμφανίστηκαν πολύ διστακτικοί. Ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης δεν λειτούργησε και για το λόγο αυτό είδαμε πολύ μικρές διακυμάνσεις τιμών, οι οποίες δεν ξεπέρασαν το 8-10%.
Ο περιορισμός της χρηματοδότησης από τις τράπεζες, ο οποίος έγινε πιο αυστηρός, πίεσε ακόμη περισσότερο την αγορά.
Το δεύτερο τρίμηνο ήταν σαφώς πιο δραστήριο αλλά και πάλι γενικά υποτονικό. Η έντονη υποτιμητική ψυχολογία κράτησε πολλούς αγοραστές μακριά. Οι κατασκευαστές άρχισαν να ανταποκρίνονται κάνοντας μικρές εκπτώσεις και όχι αυτές που προσδοκούσε η αγορά. Στις κατοικίες παλαιότητας αυξήθηκε αισθητά η ζήτηση και έγιναν πράξεις σε καλές τιμές.
Οι κύριες αγορές, κυρίως οι κλειστές, κράτησαν τις τιμές τους και σε κάποιες περιπτώσεις είδαμε και αυξήσεις 5-10%. Αντίθετα, εκεί που υπάρχει προσφορά νεόδμητων δόθηκαν εκπτώσεις έως και 15%. Η αλλαγή στάσης των τραπεζών, που επανακάμπτουν δυναμικά, αλλά προσεκτικά, στην αγορά στεγαστικής πίστης, σε συνδυασμό με την αποκλιμάκωση των επιτοκίων βελτίωσαν κάπως το κλίμα στην αγορά.
Παγωμένη η αγορά της εξοχικής κατοικίας
Η αγορά της εξοχικής κατοικίας δείχνει παγωμένη και υφίσταται σαφώς περισσότερο τις συνέπειες της κρίσης, σε σχέση με την αστική κατοικία. Δυστυχώς οι Βρετανοί, παραδοσιακά πολύ καλοί αγοραστές εξοχικής κατοικίας στην Ελλάδα, έχουν μειωθεί σημαντικά και το καλοκαίρι μόλις ξεκίνησε... Όσοι πάντως προχώρησαν σε αγορά εξοχικής κατοικίας έκαναν καλές συμφωνίες.
Ανάκαμψη από τα μέσα του 2010
Από εδώ και πέρα τι να ελπίζουμε; Οι τελευταίες κλαδικές μελέτες τόσο των τραπεζών όσο και των ερευνητικών ιδρυμάτων, συγκλίνουν στο ότι η ανάκαμψη της αγοράς κατοικίας θα ξεκινήσει από τα μέσα του 2010 και κάπου εκεί είναι μάλλον και η αλήθεια. Το αδιάθετο απόθεμα νεόδμητων ακινήτων (που εκτιμάται ότι θα κυμανθεί σε περίπου 70.000 κατοικίες στα τέλη του 2009, και σε 40.000 κατοικίες, στα μέσα του 2010) αποτελεί επίσης παράγοντα-κλειδί για τις προοπτικές ανάκαμψης της αγοράς. Δεν διαβλέπουμε αλλαγή του σκηνικού έως το τέλος του έτους ούτε διόρθωση τιμών σε επίπεδα κάτω του 10%.
Εδώ θέλω να τονίσω για μια ακόμη φορά ότι η γη, το κύριο συστατικό κόστους μια κατοικίας, είναι σε ανεπάρκεια τα τελευταία 10 χρόνια. Οπότε πώς να καταρρεύσει η αγορά, πως θα υπάρξει η υπερπροσφορά που όλοι φοβούνται;
Διόρθωση ναι, εξορθολογισμός των τιμών ναι, κατάρρευση της αγοράς κατοικίας όμως κατηγορηματικά όχι!
Σαν επίλογο απλά να προσθέσουμε ότι καλές ευκαιρίες υπάρχουν σε όλες τις περιοχές και βέβαια σε αυτή την περίοδο που διανύουμε. Συνεργαστείτε με επαγγελματίες συμβούλους ακινήτων και μην αναβάλλετε τις αγορές σας. Όταν γυρίσει η αγορά θα αναπολείτε τις ευκαιρίες που διαπραγματευτήκατε αλλά... δεν κλείσατε εσείς, αλλά κάποιος άλλος!
* Λευτέρης Τασούλας - Διευθυντής Athens Brokerage Department, Eurobank Property Services
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου