Στα αζήτητα 70.000 νέες κατοικίες στη Βόρεια Ελλάδα

Σε 70.000 υπολογίζονται οι νεόδμητες κατοικίες, καθώς και αυτές που βρίσκονται στο στάδιο της ολοκλήρωσης, στους 16 νομούς της Μακεδονίας και της Θράκης, που ζητούν αγοραστή.

Λίγο περισσότερες από 30.000 από αυτές βρίσκονται στο νομό Θεσσαλονίκης και άλλες περίπου 20.000 στη Χαλκιδική. Ο αριθμός των αδιάθετων σπιτιών χαρακτηρίζεται αρκετά μεγάλος από παράγοντες της κτηματαγοράς, αφού η πολύ χαμηλή ζήτηση ακινήτων τα προηγούμενα χρόνια δε βοήθησε τους εργολάβους να μειώσουν σημαντικά το στοκ τους, παρά το γεγονός ότι «φρέναραν» την οικοδομική δραστηριότητά τους.

Ισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης στη Βόρεια Ελλάδα εκτιμάται ότι θα σημειωθεί σε διάστημα 2 - 4 χρόνων από σήμερα, αν βέβαια συνεχιστούν οι σημερινοί χαμηλοί ρυθμοί ανοικοδόμησης. Εκτός κι αν τα μέτρα για την τόνωση της οικοδομής, τα οποία εξήγγειλε προχτές η κυβέρνηση, οδηγήσουν σε σημαντική αύξηση των αγοραπωλησιών κατοικιών, με αποτέλεσμα να εξισορροπήσει γρηγορότερα η κτηματαγορά.

Μικρά περιθώρια

Αναφορικά με τα νέα μέτρα, μεσίτες και εργολάβοι υποστηρίζουν ότι κινούνται προς τη θετική κατεύθυνση και θα συμβάλλουν σημαντικά στην αύξηση της ζήτησης και των αγοραπωλησιών ακινήτων. Την ίδια στιγμή, τονίζουν ότι παρά την ενδεχόμενη «στροφή» των καταναλωτών στην απόκτηση κατοικίας δεν υπάρχουν πολλά περιθώρια για αυξήσεις τιμών, αφού είναι τεράστια σήμερα η προσφορά σπιτιών στην αγορά. Τέλος, τα μέτρα δεν αναμένεται να συμβάλουν στην αύξηση της ανοικοδόμησης, αφού θα έχουν ισχύ μέχρι το τέλος του 2010 και δε θεωρείται καθόλου σίγουρο ότι όλοι οι εργολάβοι θα επανεπενδύσουν στην οικοδομή τα όποια κέρδη τους από τον επόμενο περίπου ενάμιση χρόνο.

Πού βρίσκονται

τα απούλητα

Στους οικισμούς περιφερειακά της ανατολικής πλευράς του πολεοδομικού συγκροτήματος (Πλαγιάρι, Τρίλοφος, Καρδία κ.λπ.), στον Αγιο Ιωάννη Καλαμαριάς, σε τμήματα της Πυλαίας και στους δήμους Ευόσμου, Σταυρούπολης και Ελευθερίου - Κορδελιού βρίσκονται τα περισσότερα από τα περίπου 30.000 νεόδμητα αδιάθετα σπίτια στο νομό Θεσσαλονίκης. Ο αριθμός είναι πολύ υψηλός, ωστόσο το παρήγορο για τους εργολάβους είναι ότι το στοκ τους μειώνεται, έστω κι αν αυτό γίνεται με πολύ αργούς ρυθμούς. Σε ό,τι αφορά τη Χαλκιδική, αγοραστή ζητούν περίπου 20.000 νεόδμητες κατοικίες και μεσίτες της περιοχής εκτιμούν ότι θα χρειαστούν σίγουρα 2 - 3 χρόνια, προκειμένου να μειωθεί σημαντικά ο αριθμός τους. Τα περισσότερα απούλητα βρίσκονται στη χερσόνησο της Κασσάνδρας και ακολουθεί η περιοχή της Σιθωνίας.

Στο νομό Πιερίας ο αριθμός των αδιάθετων νεόδμητων κατοικιών υπολογίζεται σε περίπου 3.000. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι τα περισσότερα από αυτά βρίσκονται στην Κατερίνη, ενώ στις παραθαλάσσιες περιοχές του νομού χαρακτηρίζεται ως αρκετά μικρό το στοκ των κατασκευαστών. Εξάλλου, περίπου 1.000 είναι τα απούλητα καινούργια σπίτια στις Σέρρες, ενώ από περίπου 1.500 αδιάθετα νεόδμητα υπάρχουν στους νομούς Κιλκίς, Πέλλας και Ημαθίας.

Σε ό,τι αφορά την Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη, δε θεωρείται ως ιδιαίτερα μεγάλος ο αριθμός των αδιάθετων νεόκτιστων σπιτιών για τα δεδομένα της Καβάλας, αφού σε ολόκληρο το νομό ανέρχονται σε περίπου 2.000. Ειδικότερα, για την πόλη ο αριθμός τους μετά βίας ξεπερνάει τα 100, αφού παρατηρείται πολύ χαμηλή ανοικοδόμηση, εξαιτίας της μεγάλης έλλειψης ελεύθερων χώρων. Πολύ χαμηλή ήταν τα τελευταία χρόνια η ανοικοδόμηση και στη Δράμα, με αποτέλεσμα ο αριθμός των απούλητων νεόδμητων να μην ξεπερνάει τα 200. Στην Ξάνθη τα αδιάθετα νεόκτιστα σπίτια υπολογίζονται σε περίπου 1.000, στη Ροδόπη σε περίπου 1.500, ενώ στον Εβρο ο αριθμός τους δεν ξεπερνάει τα 500.

Τέλος, στη δυτική Μακεδονία, με εξαίρεση το νομό Κοζάνης, όπου υπάρχουν περίπου 2.000 αδιάθετα καινούργια σπίτια, είναι πολύ περιορισμένος ο αριθμός τους σε Γρεβενά, Καστοριά και Φλώρινα, αφού και στους τρεις νομούς ο αριθμός τους δεν ξεπερνάει τα 500 - 600 σπίτια.

Τόνωση της ζήτησης

«Ανάσα» στην κτηματαγορά με αύξηση της ζήτησης και του αριθμού των αγοραπωλησιών θα δώσουν τα νέα μέτρα της κυβέρνησης και κυρίως αυτό της εγγύησης του Δημοσίου για τη λήψη στεγαστικού δανείου, σύμφωνα με εργολάβους και μεσίτες. Παρά το γενικότερο αρνητικό οικονομικό κλίμα, αναμένεται αρκετοί καταναλωτές να στραφούν μέχρι το τέλος του 2010 στην απόκτηση ακινήτου, εκμεταλλευόμενοι το «ξεπάγωμα» των στεγαστικών δανείων αλλά και την έκπτωση των τόκων. «Εναγωνίως και με δυνατούς τόνους ζητούσαμε να βοηθήσει η κυβέρνηση στη λήψη στεγαστικού δανείου. Αρκετοί πήγαιναν στις τράπεζες για να πάρουν δάνειο, αλλά έκαναν πίσω ή τους αρνούνταν τη χορήγηση τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Το συγκεκριμένο μέτρο είναι πολύ θετικό και θα βοηθήσει να τονωθεί η αγορά, ενώ τα υπόλοιπα λειτουργούν συμπληρωματικά. Αν αποκατασταθεί και η εμπιστοσύνη του κόσμου, θα υπάρξει έντονη κίνηση στην κτηματαγορά», τόνισε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Οικοδομικών Επιχειρήσεων Βορείου Ελλάδος, Γιάννης Παγώνης. «Οι εγγυήσεις του Δημοσίου για τη λήψη στεγαστικού δανείου αποτελούν σημαντικό κίνητρο και είναι βέβαιο ότι θα πουληθούν πολλά σπίτια, αρκεί βέβαια το μέτρο να εφαρμοστεί αποτελεσματικά. Επίσης, επειδή το Δημόσιο θα εγγυάται για την απόκτηση όλων των ακινήτων, αναμένεται να κινηθούν και επενδυτές, οι οποίοι θα αποκτήσουν σπίτι για εκμετάλλευση. Η μείωση των τόκων θα βοηθήσει σημαντικά προς αυτήν την κατεύθυνση», ανέφερε από την πλευρά του το μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Συλλόγου Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων Θεσσαλονίκης, Νίκος Μανομενίδης.

Το ευχάριστο για τους καταναλωτές είναι ότι τουλάχιστον σε αυτήν τη φάση δεν αναμένεται οι εργολάβοι να αυξήσουν τις τιμές των κατοικιών. «Αν οι καταναλωτές κινηθούν ομαλά και σταδιακά για την απόκτηση σπιτιού, δε βλέπω αύξηση τιμών. Εκτός κι αν κινηθούν όλοι μαζί τους τελευταίους μήνες του 2010, οπότε σε αυτές τις περιπτώσεις συνήθως "τσιμπάνε" λίγο οι τιμές», είπε ο κ. Παγώνης. «Πιστεύω ότι την επόμενη διετία οι τιμές θα μείνουν σταθερές. Τα πολλά αδιάθετα σπίτια δεν αφήνουν περιθώρια για αύξησή τους», ανέφερε από την πλευρά του ο κ. Μανομενίδης.

Ερευνα του ΕΒΕΘ

Γενικευμένη απροθυμία για αγορά ή κατασκευή κατοικίας καταγράφεται από τα νοικοκυριά στο νομό Θεσσαλονίκης, αφού μόλις το 2% θεωρεί δεδομένο ότι το επόμενο δωδεκάμηνο θα προχωρήσει σε απόκτηση ή ανέγερση σπιτιού. Αυτό αντιστοιχεί σε περίπου 7.000 - 8.000 κατοικίες, ενώ ο αριθμός μπορεί να φτάσει τις 18.000 - 19.000, σε περίπτωση που υλοποιήσει τις σκέψεις του για αγορά ένα σημαντικό ποσοστό, από αυτούς που δηλώνουν ότι είναι πιθανό να αγοράσουν ή να χτίσουν σπίτι κατά το επόμενο δωδεκάμηνο (6%). Μια μέση εκτίμηση φέρνει τον αριθμό των κατοικιών, οι οποίες θα πουληθούν ή θα χτιστούν στο νομό Θεσσαλονίκης, στις 13.000.

Στα συμπεράσματα αυτά κατέληξε η 1η έρευνα οικονομικής συγκυρίας του νομού Θεσσαλονίκης με τίτλο «Βαρόμετρο ΕΒΕΘ», την οποία παρουσίασε χτες ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου, Δημήτρης Μπακατσέλος. Συμμετείχαν σ' αυτήν 1.500 υπεύθυνοι επιχειρήσεων και πρέπει να σημειωθεί ότι τα ερωτηματολόγιο συμπληρώθηκαν πριν ανακοινωθούν από την κυβέρνηση τα μέτρα για την τόνωση της οικοδομής. Από την έρευνα συμπεραίνεται ακόμη ότι οι περισσότερες κατασκευαστικές επιχειρήσεις (54%) αναφέρουν επιδείνωση της δραστηριότητάς τους, ωστόσο μόνο μία στις τέσσερις (26%) προβλέπει μείωση των τιμών των ακινήτων κατά το επόμενο εξάμηνο. Η συντριπτική πλειοψηφία (61%) προβλέπει σταθερότητα τιμών και μόλις το 8% «βλέπει» αύξηση.

Ο ΣΒΒΕ

Ανεπαρκή και μη στοχευμένα στην άμεση αναστροφή της δυσμενούς θέσης, που έχει περιέλθει η αγορά ακινήτων και συνολικότερα ο κλάδος των δομικών υλικών στη χώρα, χαρακτηρίζει τα μέτρα ενίσχυσης της οικοδομής ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος, με επιστολή του στον υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών, Γιάννη Παπαθανασίου. Μεταξύ των προτάσεών τους περιλαμβάνονται η μείωση του φόρου μεταβίβασης ακινήτων κατά 50% για εισοδήματα άνω των 30.000 ευρώ και η πλήρη απαλλαγή από την πληρωμή του σχετικού φόρου για τις εισοδηματικά ασθενέστερες τάξεις, δηλαδή για εισοδήματα κάτω των 30.000 ευρώ και μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2009. Παράλληλα, ζητούν αναστολή ισχύος της διάταξης που αφορά το «πόθεν έσχες» για αγορά και ανοικοδόμηση ακινήτων για το φορολογικό έτος 2009 και μείωση του ΦΠΑ πώλησης ακινήτων από το 19% στο 13% και στο 9% για τις παραμεθόριες περιοχές.